|
|
Brongas
V.l.n.r.: ??, Dirk Molenaar, Gerbrand Clay
(vertrokken naar Zuid Afrika).
Installatie voor het boren
van gasbronnen.
Tussen 1875 en 1885 wist Wouter Sluis, boer en uitvinder
in de Beemster, aannemelijk te maken dat een bron, geslagen
om het vee te drenken, tevens kon dienen om te koken, te stoken,
en bovenal het huis te verlichten. In het water dat spontaan
omhoog kwam borrelen zat methaan. Tien jaar later ging men
bronnen slaan voor het gas. In 1937 waren er alleen al in
Noord-Holland rond 4000 van zulke particuliere gasvoorzieninkjes
in gebruik. Van Gelders papierfabriek in Wormer had ooit 130
lichtpunten op brongas en het dorpje Hauwert had er
een particuliere straatverlichting van.
(bron: www.beemsterswelvaart.nl)
Langzamerhand verdwenen de gasbronnen. Door het droogvallen van de Wiringermeer viel
de druk weg op het gashoudende bronwater. En bovendien kwam er aardgas uit Groningen.
In 1955 waren er nog steeds Hauwerters die gebruik maakten van brongas. Dirk Molenaar legde de brongas-installaties aan.
Volgende advertentie stond in de dorpskoerier van 1 juli 1955:
Wet op het kleuteronderwijs: 1955
Bewaarschool Hauwert ± 1903.
Achteraan: 2e
van links Klaziena Gorter (?), helemaal rechts juffrouw A.
de Ruiter.
Voorste rij: 5e van links Anne Boots, 6e van links
Marie Boots.
In het begin van de vorige eeuw werd het kleuteronderwijs
nog nauwelijks serieus genomen. Het kleuteronderwijs bleef
slechts bestaan bij de gratie van de liefdadigheid.
In Hauwert had men al in 1883 een bewaarschool. Het gebouw
dat gebruikt werd voor de naai- en breischool, werd door de
Armvoogdij met toestemming van de gemeenteraad in bruikleen
gegeven aan de "Commissie der bewaarschool". (zie voor de
hele geschiedenis van het kleuteronderwijs in Hauwert: Jaarboek
1996, Van bewaarschool tot kleuterschool, Aaf Korver)
In het Nederlands onderwijs werd het kleuteronderwijs pas
wettelijk geregeld bij de wet van 8 december 1955 (goedgekeurd
in 1956). Het Rijk gaat de bekostiging overnemen van gemeentes
en kerken, maar gaat ook toezicht uitoefenen en stelt eisen
aan personeel en gebouwen.
Om in aanmerking te komen voor de rijkssubsidie die in deze
wet werd geregeld moest in 1955 een grondige verbouwing plaats
vinden. Tijdens deze werkzaamheden werden de 23 kleuters ondergebracht
in de kolfbaan van café Soest, voor f 1,- per dag.
Dankzij de Dameskrans kregen de kleuters nieuwe stoeltjes
en tafeltjes.
Kentekens
In de allereerste jaren van het automobilisme hadden auto's
nog geen kenteken. Het verhaal gaat dat de behoefte aan kentekens
voor het eerst werd gevoeld toen veldwachters op de fiets
een automobiel in overtreding niet meer konden bijhouden.
Nederland was het eerste land ter wereld met kentekenplaten
voor auto's. Dat was in 1898. De eerste kentekens bestonden
alleen nog uit vier cijfers. In januari 1906 werd het laatste
nummer, nummer 2065, uitgegeven.
Na 1906 kwamen de provinciale kentekens, bestaande uit een
letter die de provincie aangaf, en daarachter een aantal cijfers.
Het provinciale kenteken was persoonsgebonden, de eigenaar
schroefde zijn nummerplaat dus steeds op zijn volgende auto.
Vanaf 1 januari 1951 werden de nieuwe, voertuiggebonden kentekens
geïntroduceerd. De op dat moment nog in gebruik zijnde provinciale
kentekens moesten uiterlijk 1 januari 1957 worden vervangen.
(bronnen: www.mijnoudeauto.nl
en dossier nummerborden op www.inzichten.nl
)
Hierover verscheen volgend bericht in de Dorpskoerier van
11 maart 1955:
Drankgebruik
Uit een promotieonderzoek naar de geschiedenis van de drankconsumptie
in Nederland vanaf 1820 kwamen o.a. volgende feiten naar voren:
vanaf 1820-1830 lag het alcoholgebruik op een hoog niveau,
hoger dan in enige andere periode in de 19e eeuw. Dit niveau
zou pas weer na 1970 worden bereikt.
In de jaren 1840 vond een scherpe daling plaats, met een
'dieptepunt' in 1847.
Daarna was er weer een geleidelijke stijging tot aan 1877.
Vanaf dat moment trad een daling in, tot 1900 langzaam, daarna
sterker.
Na 1945 was er in Nederland een stabiel laag consumptieniveau,
pas op het eind van de jaren '50 doorbroken.
Met de groei van de welvaart explodeerde het drankgebruik.
(bron: www.groniek.eldoc.ub.rug.nl)
Ook in Hauwert was het drankgebruik blijkbaar nog erg matig
in 1955, getuige onderstaand verslag van de kermis in de Dorpskoerier
van 9 september 1955:
Nozems in Hauwert?
'Nozem' is een Nederlands woord dat werd geïntroduceerd in 1955.
Hiermee werd een destijds nieuw type jongeling aangeduid: 'zelfbewust en vaak agressief, gekleed in een spijkerbroek
en leren jack en uitgedost met vetkuif, hangend op zijn brommer voor de snackbar' (Wikipedia).
In de Dorpskoeriers uit 1955 komt het woord Nozem geen enkele maal voor! Maar ja, Hauwert bezat ook geen snackbar…
Nette was?
Eindelijk electriciteit
Ja, eindelijk zijn de huizen aan 't eind van de Notweg
aangesloten aan het grote P.E.N.net van Bloemendaal. De aanleg
van een electrisch watergemaaltje heeft aan de bespoediging
hiervan wel doorslag gegeven. Als de stroom eerdaags wordt
ingeschakeld, zullen de bewoners daar wel enigszins in een
feeststemming verkeren. Het idee aan een uiteind te wonen,
zal dan wel beginnen op te lossen. (Dorpskoerier 15 juli
1955).
Volgens het bekende duo 'Ant en Arie' was er echt feest
voor de bewoners: 
En verder....
14 januari 1955. Volgend bericht verschijnt van dokter Mulder:
12 augustus 1955. Bakker Jb. Bruin doet de bakkerij over
aan zijn neef C. Bruin.
7 oktober 1955. Het gezin P.Leijen, bestaande uit 9 personen
is naar Australie geëmigreerd.
'Dit gezin, dat wegens schillen ophalen enz.veel met de
dorpsgenoten in contact kwam, zal trachten zich in Australië
een bestaan te veroveren.'
21 oktober 1955. Bijna alle van de 100 uitgenodigde vrouwen waren aanwezig op de Sparavond.
'Een lekker kop koffie bracht de stemming er direct in,
waarna flensjes werden aangeboden. Een geurig glaasje wijn
volgde toen, wat goed smaakte. De bereiding hiervan werd op
een filmpje vertoond wat ook het geval was met de bereiding
van vleeswaren en Maggi-artikelen. Met belangstelling werd
dit alles gevolgd en ook veel van geleerd.'
18 november 1955. Nog steeds werd regelmatig gevraagd om
op een bijeenkomst zelf een kop en schotel mee te brengen. Zie bericht hieronder:
In verschillende Dorpskoeriers kondigt Van Soest aan dat
voetbalwedstrijden op de t.v. kunnen worden bekeken voor f
0,50.
Helaas werden in het cafe geen films meer vertoond.
In 1955 verscheen de eerste Sissi-film met Romy Schneider
in de hoofdrol.
Meer over 1955 in Jaarboek 1995, p.31-37.
|
Tijdvakken
|
